Główny i najbardziej charakterystyczny efekt oddziaływania kofeiny na organizm ludzki to przede wszystkim pobudzenie i zwiększenie poziomu energii. Kofeina sama w sobie nie powoduje senności. Faktem jednak jest, iż kawa która spożywana jest każdego dnia przez miliony ludzi na całym świecie, zawiera nie tylko kofeinę. Prawdą jest również, iż niekiedy spożycie kawy może powodować senność. Dlaczego tak jest…?
Usypiające działanie adenozyny
Kofeina obecna w kawie sprawia, iż nasz mózg przestaje przyswajać adenozynę, związek powodujący uczucie zmęczenia. Chociaż kofeina zapobiega przyjmowaniu adenozyny do mózgu, nie powstrzymuje ona organizmu przed produkcją tego związku. W efekcie, kiedy poziom zgromadzonej w organiźmie kofeiny (spożytej w kawie) zaczyna spadać, nagromadzona adenozyna zaczyna coraz bardziej oddziaływać na mózg, powodując ospałość i uczucie zmęczenia.
Kofeina nie powoduje senności, ponieważ nie wpływa na ilość adenozyny wytwarzanej przez organizm. Kofeina natomiast opóźnia jej działanie, potęgując je w momencie kiedy zaczyna adenozyna zaczyna być wchłaniana.
Cukier
Spożycie kawy z dość dużą ilością cukru również powodować może uczucie zmęczenia oraz senności. Dzieje się tak dlatego, iż cukier znacznie szybciej oddziaływuje na organizm niż kofeina. Pamiętajmy, iż szybki wzrost poziomu cukru, w krótkim czasie znacznie spada co powoduje również utratę energii w organizmie.
Spożycie kawy z dość dużą ilością cukru również powodować może uczucie zmęczenia oraz senności. Dzieje się tak dlatego, iż cukier znacznie szybciej oddziaływuje na organizm niż kofeina. Pamiętajmy, iż szybki wzrost poziomu cukru, w krótkim czasie znacznie spada co powoduje również utratę energii w organizmie.
Efekt ten jest szczególnie odczuwalny jeżeli spożywana kawa jest słaba (niski poziom kofeimy) oraz w przypadku spożycia słodkich napojów kawopodobnych. Problem cukru dotyczy również wszelkiego rodzaju słodkich przekąsek, które bardzo często stanowią dodatek podczas picia kawy.
Kawa, a odwodnienie
Kawa ma działanie moczopędne. Spożywanie jej w dużych ilościach (i w krótkim czasie), w skrajnych przypadkach może powodować odwodnienie. Z kolei odwodnienie organizmu przekłada się bezpośrednio na utratę energii oraz zmęczenie.
Odwodnienie organizmu w tym przypadku następuje mniej więcej według poniższego schematu:
- Spożywamy kubek kawy, a po niedługim czasie korzystamy z toalety.
- Wraz z oddaniem moczu, organizm traci wodę.
- Mniejsza ilość wody w ciele, sprawia iż krew gęstnieje.
- Gęstsza krew porusza się wolniej w żyłach i tętnicach.
- Wolniejszy przepływ krwi zmniejsza poziom dotlenienia komórek co powoduje senność i znużenie.
- Sięgając po kolejny kubek kawy, rozpoczynamy cały cykl od nowa.
Jak zapobiegać senności po wypiciu kawy?
Skutecznym sposobem unikania senności po wypiciu kawy jest jednoczesne nawadnianie organizmu. Warto zatem do każdej filiżanki kawy wypić również chociaż pół szklanki wody. Zalecamy również unikanie kawy w połączeniu z dużą ilością cukru. Pamiętać należy również, iż dzienne spożywanie kawy w ilości nie większej niż 4 filiżanki jest w pełni bezpieczne i nie odbije się negatywnie na zdrowiu.